سیستم اعلان حریق مجموعه ای از تجهیزاتی هستند که هدف تشخیص علائم حریق استفاده می شوند. اولین علائم آتش سوزی شامل دود، حرارت و یا گاز پخش شده در محیط هستند که با استمرار علائم و در صورت وجود عامل آتش زا مثل حرارت، جرقه و … امکان وقوع آتش سوزی وجود خواهد داشت. بنابراین واضح است که اولین قدم برای پیشگیری از وقوع هرگونه آتش سوزی، تشخیص و آشکار نمودن این علائم است. به این منظور تجهیزات خاصی طراحی و تولید می‌شوند که با استفاده از سنسورهایی که دارند، علائم اولیه حریق را به دقت شناسایی می‌کنند و در قدم بعدی به سراغ سیستم اطفا حریق می‌رویم و از لوازم آتش نشانی استفاده می‌کنیم.
منظور از سیستم اعلان حریق چیست؟
امروزه بحث ایمنی و پیشگیری از حوادث نقش موثری در زندگی افراد دارد. در همین راستا سیستم‌های اعلان حریق تحت عنوان مهم‌ترین ابزارهای حفاظتی شناخته می‌شوند که نه تنها به کمک افراد از نظر جانی آمده است بلکه می‌تواند تا حد بسیار زیادی از بروز خسارات مالی جلوگیری کند.
به طور کلی باید بگوییم که سیستم اعلان حریق مجموعه‌ای از تجهیزات الکترونیکی و مکانیکی هستند که نقش شناسایی و اعلام واکنش به موقع در زمان آتش سوزی را بر عهده دارد. چنین سیستم‌هایی با تشخیص دادن دود، حرارت و یا شعله هشدارهای صوتی و نوری را صادر می‌کنند تا افرادی که در آن محل هستند بتوانند به سرعت واکنش نشان داده و از محل خارج شوند.
همچنین می‌توانید مقاله درب ضد حریق را هم مطالعه کنید.
یک سیستم اعلان حریق از چه اجزایی تشکیل شده است؟
به طور کلی باید بگوییم که سیستم‌های اعلان حریق از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند که هر یک از آن‌ها نقش خاصی در ارتباط با عملکرد کلی سیستم دارند. در ادامه این بخش قصد داریم هر یک از این اجزا را به صورت کامل به شما معرفی کنیم تا درک بهتری از عملکرد این سیستم‌ها پیدا کنید.
- دتکتور دود که با تشخیص ذرات دود در هوا فعال می‌شود
- دتکتور حرارت که با افزایش دمای محیط فعال می‌شود
- دتکتور شعله که می‌تواند با تشخیص‌دهی نور فرابنفش عمل کند
- استفاده از یک پنل کنترل مرکزی که به عنوان مغز تصمیم‌گیرنده سیستم عمل می‌کند
- فلاشرها و آژیرها که وظیفه هشدارهای صوتی و نوری را بر عهده دارد
- منبع تغذیه اضطراری که به منظور حفظ عملکرد سیستم در زمان قطعی برق است
عملکرد سیستم‌های اعلان حریق چگونه است؟
خوب است بدانید که عملکرد سیستم‌های حریق به شکل چند مرحله‌ای است. اولین مرحله تشخیص به موقع است. در این مرحله آشکارسازهای دود هر نوع حرارت و یا شعله را می‌توانند شناسایی کنند. دومین مرحله ارسال سیگنال است که در آن اطلاعات به پنل مرکزی ارسال خواهد شد. سومین مرحله تحلیل است که در آن پنل بررسی می‌کند که آیا شرایط بحرانی وجود دارد یا خیر. چهارمین مرحله نیز اعلان است که در صورت تایید شدن می‌تواند آژیرها و فلاشرها را به موقع فعال کند.
بررسی کاربردهای سیستم اعلان حریق در محیط‌های مختلف
سیستم‌های اعلان حریق از جمله تجهیزات حیاتی در حوزه ایمنی ساختمان‌ها و فضاهای عمومی به شمار می‌روند. این سیستم‌ها با تشخیص سریع نشانه‌های آتش‌سوزی، هشدارهایی صادر می‌کنند که به افراد امکان می‌دهد به موقع واکنش نشان دهند و از خطرات جانی و مالی جلوگیری کنند. کاربرد این سیستم‌ها بسیار گسترده است و در انواع محیط‌ها با اهداف متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به مهم‌ترین کاربردهای سیستم اعلان حریق در مکان‌های مختلف می‌پردازیم.
حفظ ایمنی کارکنان، مشتریان و اموال ساختمان‌های اداری و تجاری
کاربرد سیستم اعلان حریق در ساختمان‌های اداری و تجاری چیست؟ در این مراکز سیستم‌های اعلان حریق نقش کلیدی در ارتباط با حفظ ایمنی پرسنل، مشتریان و دارایی‌های یک سازمان دارد. اصولا این دسته از ساختمان‌ها در اغلب موارد تراکم بالایی داشته و در آن‌ها از تجهیزات الکترونیکی گران قیمت و همینطور مدارک مهمی وجود دارد. وقوع آتش سوزی در این محیط‌ها می‌تواند خسارت‌های متعددی را به همراه داشته باشد.
به طور کلی سیستم‌های اعلان حریق در این مکان‌ها با نصب آشکارسازهای دود و حرارت در نقاط حساس، امکان تشخیص سریع حریق را فراهم می‌کند. همچنین با اتصال به سیستم‌های مدیریت ساختمان، می‌تواند اقدامات خودکار مانند قطع برق، باز کردن درهای اضطراری یا فعال‌سازی سیستم تهویه را انجام دهد. وجود این ویژگی‌ها باعث می‌شود که تخلیه ساختمان به صورت ایمن و سریع انجام شود.
حفظ جان ساکنین در مجتمع‌های مسکونی
هدف اصلی استفاده از سیستم اعلان حریق در مجتمع‌های مسکونی بدیهی است که حفظ جان ساکنین است. آتش سوزی در واحدهای مسکونی می‌تواند بر اثر نشت گاز، اتصال کوتاه برق و یا بی احتیاطی کردن در حین آشپزی رخ دهد. با توجه به این مساله که بسیاری از افراد در شب خواب هستند وجود چنین سیستم‌هایی می‌تواند جان آن‌ها را نجات دهد.
این سیستم‌ها اصولا در راهروها، آشپزخانه‌ها و اتاق‌های اصلی نصب می‌شوند و در صورت تشخیص دود و یا حرارت آژیرهایی با صدای بلند را فعال می‌کنند. لازم به ذکر است که بعضی از سیستم‌ها هم به تلفن همراه متصل می‌شوند تا اگر فردی در منزل حضور نداشته باشد هشدارهای لازم به او برسد.
بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
به طور کلی در بیمارستان‌ها حفظ ایمنی بیماران، پرسنل و تجهیزات پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است. بیماران بستری به طور معمول توانایی حرکت سریع ندارند و در صورت وقوع آتش‌سوزی، تخلیه آن‌ها نیازمند زمان و برنامه ریزی دقیق است. از این رو سیستم اعلان حریق در این مراکز باید بسیار دقیق، قابل اعتماد و هوشمند باشد.
سیستم‌های آدرس‌پذیر در بیمارستان‌ها کاربرد زیادی دارند زیرا محل دقیق وقوع حریق را مشخص می‌کنند و به تیم‌های امدادی امکان می‌دهند به سرعت به نقطه مورد نظر مراجعه کنند. همچنین این سیستم‌ها می‌توانند با سیستم‌های اطفای حریق خودکار مانند اسپرینکلرها هماهنگ شوند تا آتش در مراحل اولیه مهار شود. در برخی مراکز درمانی، سیستم اعلان حریق به سیستم تهویه و درهای اتوماتیک نیز متصل است تا مسیرهای خروج اضطراری باز شوند.
کاربرد سیستم اعلان حریق در دانشگاه‌ها و مدارس
در محیط‌های آموزشی ایمنی دانش آموزان و دانشجویان اولویت اصلی هستند. با در نظر گرفتن تراکم بالای افراد در سالن‌ها و کلاس‌ها وقوع هر نوع آتش سوزی می‌تواند باعث ازدحام، وحشت و آسیب‌های جدی شود. خوب است بدانید که این سیستم‌ها به طور معمول در راهروها، آزمایشگاه‌ها، کلاس‌ها و در کل سالن‌های اجتماعات نصب می‌شوند.
منبع انگلیسی مورد استفاده:
